بازگشت
مسجد لال پايتختي در درون پايتخت
محمد اسحاق فياض محمد اسحاق فياض

ما چنين تصميم گرفته ايم که شهيد می شويم اما تسليم نه!. ما آماده ايم که سرهايمان از بدن جدا شوند اما در مقابل آنها تعظيم نکنيم. اين سخنان عبدالرشيد غازي سركرده افراطيون مسجد لال است كه بيش از شش روز نبرد خونين مسجد لال در اسلام آباد را عليه دولت پاكستان رهبري كرد. البته مسجد لال اولين وآخرين غايله افراطي گري در اين كشور نخواهد بود، با آنكه مقامات پاكستاني بارها اعلام كرده بود كه برگروههاي افراطي در اين كشور مسلط هستند و گروه القاعده و طالبان در اين كشور حضور ندارند، سال جديد را بايد سال يكه تازي هاي گروه هاي افراطي در پاكستان ناميد، پاكستان بيش از 80 هزار نفر از ارتش خود را در نوار مرز با افغانستان مستقر كرده است تا با نيروهاي افراطي به مقابله برخيزند، اما به مروز زمان ثابت شده است كه دولت اسلام اباد در برابر گروههاي افراطي نا توان است و نمي تواند اين گروهها را در اين كشور مهار نمايد. پيش ازشروع غايله مسجد لال شوراي امنيت ملي دولت پاكستان در يك نشست سري ازگسترش تفكر طالباني و گروههاي افراطي در اين كشور احساس خطر كردند.

روزنامه نيويورك تايم دو هفته پيش افشا كرد كه پرویز مشرف رییس جمهور پاکستان  به مقامات لشكري و كشوري خود هشدار داده در صورتی که اقدام سریع و قاطعی اتخاذنشود، گروه شبه نظامی طالبان به زودی در سراسر پاکستان گسترش خواهد یافت. پرويزمشرف اين هشدار را زماني داده است كه نیروهای امنیتی  و نظامي پاكستان در ولایت سرحد شمال غربی اين كشور توسط نيروهاي طالبان پاكستاني خلع سلاح گرديده اند. اين روزنامه به سند 15 صفحه اي از سوي وزارت داخله پاكستان اشاره كرده كه دراين سند گزارشي از خلع سلاح نيروهاي پاكستاني توسط طالبان پاكستاني ارايه گرديده و تاكيد دارد كه نيروهاي طالبان چندين برابر نيروهاي مسلح و امنيتي پاكستان در اين مناطق است.هم چنين در اين سند آمده است كه سياست كلي نرمش پاكستان دربرابر طالبان اين گروه را جسور و بي باك كرده است. نیویورک تایمز درگزارش خود نوشته است كه این سند پانزده صفحه ای به دليلي اهميت موضوع در شورای امنیت ملی پاکستان و در حضور مشرف به صورت سري مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. این روزنامه به نقل از یک دیپلمات پاكستاني که مایل نبود نامش فاش شود، این سند را توصیف دقیقی از خنجری دانست که قلب پاکستان را هدف گرفته است. اين روز نامه در پايان گزارش خود مي نويسد كه گزارش ياد شده  در شرایطی منتشرمي شود که امریکا در پنج سال گذشته، هر سال در حدود یک میلیارد دالر به پاکستان در خصوص تلاشهایش برای مبارزه با تروریسم در مرز این کشور با افغانستان کمک کرده است.

شايد تا پيش از شروع شورش مسجد لال در اسلام آباد گزارشي را كه نيويورك تايمز دو هفته پيش از جلسه سري شوراي امنيت ملي پاكستان ارايه داده بود، از اهميت چنداني برخوردار نبود، به همين دليل هيچ كس از خود نپرسيد كه گزارش سري اين شورا چگونه به نيويورك تايمز رسيده است و يا اظهار نگراني مقامات امنيتي پاكستان از گسترش افراطيت مذهبي در اين كشور تا چه اندازه جدي است، بسياري از كسان وقتي اين گزارش را در اين روزنامه خواندند، تصور كردند كه اين هم يكي از ترفند هاي ديگر پرويز مشرف است تا به اين بهانه كمك هاي بيشتري از كشورهاي غربي جلب نمايد.اما واقعيت ها غير ازآن چيزي بود كه تصور مي شد، هيچ كس باور نمي كرد كه ترويسم در بيخ گوش جناب مشرف لانه كرده است و چنان جري شده اند كه مي خواستند حكومت طالباني را در درون حكومت مشرف در اسلام آباد به مورد اجرا بگذارند. غايله اخير زماني آغاز گرديد كه درصبح گاه سه شنبه دو هفته پيش زنان و دختران برقع پوش طلبه با لباس هاي سياه وچماق هاي از پيش آماده شده ناگهان بر پوسته پوليس نزديك مسجد لال هجوم بردند. اين زنان مقدسه كه خود را مروجان و حافظان دين مي دانستند، به باور خود شان براي خدا قيام كرده بودند تادرپايتخت كشوري چون پاكستان كه جنرالان بر آن حكم مي رانند، شريعتي را با تفسير و قرائت خود شان به مورد اجرا بگذارند. در ديدگاه اين نوع از طالبان و عالمان ديني خشونت و برهم زدن نظم عمومي و پياده كردن احكام شريعت به پندارهاي خود شان فقط در سايه خشونت و زور ممكن است.آنچه امروز جريان افراطيت را در جهان اسلام گسترش داده است نوع نگاهي است كه اين عالمان و طالبان ديني نسبت به دين و جهان امروز دارند. در نگاه ديني آنان خشونت و برهم زدن نظم عمومي و براندازي حكومت هاي عرفي و يا مردم سالار فقط در سايه جهاد توجيه مي گردند، فربهي جهاد و قيام براي خدا وتفسير نا درست از اين واژه  هاي مقدس دين، فقط يك محصول نامقدس را به بار آورده است و آن گسترش خشونت و برهم زدن نظم و ارامش در كشورهاي اسلامي است.هر چند كه اين نوع از تفكرافراطي از ابن تيميه آبشخور گرفته است، اما در دنياي معاصر ما بزرگ ترين ترويج گر افراطيت مذهبي و ترور و خشونت، جريان القاعده است كه در جهان شاخه هاي متعددي پيدا كرده است. امروز القاعده به عنوان يك تابو براي انديشه هاي افراطي مبدل شده است كه همه جريانهاي افراطي به نحوي خود را دراين جريان تروريستي شريك مي دانند و به نحوي با اين جريان ارتباط دارند وآبشخور فكري شان از اين جريان است. شورش طلبه هاي افراطي مسجد لال دراسلام آباد روايت تلخي براي مقامات پاكستان به شمار مي رود، اين مقامات كه تا پيش از اين بارها در برابر افراط گرايي موضع مبهم و دوگانه داشتند اكنون در وضعيتي قرار گرفته اند كه افراطيت مذهبي از مرز هاي تعيين شده وزيرستان شمالي و جنوبي عبور كرده، حتي دو ايالت سرحد و بلوچستان را در نورديده و به اسلام آباد نيز رسيده است، اجراي شريعت طالباني در اسلام آباد به معني آن است كه دولت آقاي مشرف بايد تسليم گردد و به حكومت طالبان در اين سرزمين تن دهند، هرچند كه يك مقام نظامي پوليس دراسلام آباد خواسته هاي اين شورشگران را تشكيل دولتي در درون دولت مركزي توطيف كرده اما اگر براي اين افراطيان فرصتي بدست آيد لحظه اي براي سقوط دولت مركزي درنگ نمي كنند.

تعجب اين است كه دولت پاكستان چگونه چنين اجازه اي براي داير شدن چنين مدرسه اي در پايتخت داده است، در همان زمان كه پاكستان به شدت ارتباط خود را با طالبان انكار مي كرد استادان و شاگردان مسجد لال با گروه طالبان ارتباط داشتند و از اين گروه حمايت مي كردند. مقامات پاكستاني چگونه اجازه دادند كه استادان و طلبه هاي اين مسجد مسلح به سلاح هاي مختلف شوند، مگر اينجا قشله نظامي است يا مدرسه اي براي تعليمات اسلامي؟ بحران اخیرمسجد لال از چند ماه قبل آغاز شده بود، اساتيد و طلاب اين مسجد در صدد برآمدند تا قرائت افراط گرایانه خود را از شریعت اسلام در کشور اجرا کنند و تهدید کرده بودند در صورتی که دولت مانع آنها شود، مقابله خواهند کرد.تقابل نیروهای امنیتی پاکستان با طلاب زمانی شکل جدی به خود گرفت که این طلاب سه پولیس را گروگان گرفتند و به داخل مسجد منتقل کردند؛ علاوه بر آن در ماه مارچ ، سه زن پاکستانی  و 6 زن چینی را ربودند تا به خيال خود احكام اسلامي را روي آنان پياده كنند و از گسترش فساد جلوگيري نمايند.

از آغاز درگيري طي پنج روز بيش از 21 نفراز شورشيان كشته شدند، اما دولت پاكستان با خويشتن داري به محاصره اين مسجد ادامه داد ودر مقابل تعداد زيادي از طالبان زن و مرد همچنان در اين مسجد سنگر گرفتند و مقاومت شان ادامه دادند. به گفته وزیر داخله پاکستان، 740 طلبه مرد و 400 طلبه زن از مجتمع اين مسجد خارج شدنداما 300 تا 400 طلبه زن و مرد، که پنجاه یا شصت تن از آنان را افراطیون متعصب و مجهز به اسلحه گرم و بطری آتشزا تشکیل می دادند با گروگان گرفتن دهها زن و كودك در داخل مجتمع مسكوني و مسجد لال مقاومت كردند. سر انجام با كشته شدن يك افسر ارتش در ششمين روز از محاصره اين مسجد، حملات گسترده به اين مسجد آغاز شد و در نتيجه عبدالغزيزغازي سركرده شورش گران با دهها تن از افراطيون ديگر كشته شدند. دراين شورش چندين نفر از افراد القاعده و گروه افراطي جيش محمد حضور داشتند. ارتش پاكستان اعلام كردند كه چندين تن از تروريست هاي اصلي  پس از مقاومت زياد براي آن كه شناخته نشوند، در يك زير زميني به طور دسته جمعي انتحار كردند، انها طوري كشته شده اند كه جسد آنان قابل شناسايي نيست.

هرچند كه درامه خونين مسجد لال با كشته شدن دهها شورشي افراطي و چندين سرباز و درجه دار ارتش پاكستان به پايان رسيده است اما جريانهاي افراطي  را براي انتقام گيري مصمم تر كرده است. آقاي مشرف اكنون در دولبه قيچي قرارگرفته است زيرا ازيك سو به امريكا و كشور هاي غربي قول داده است تا درازاي حمايت از او در دوره بعدي رياست جمهوري با افراط گرايي مذهبي مقابله نمايد و از سوي ديگر افراط گرايي مذهبي و طالبانيسم فقط چند كوچه با او فاصله دارد، در چنين شرايطي او چگونه خواهد توانست با اين بحران مقابله نمايد و با تضعيف افراط گرايي موقعيت سياسي خود را در اين كشور تحكيم نمايد؟ پس از غايله مسجد لال ایمن الظواهری، مرد شماره دو القاعده، با انتشار ویدئویی در اینترنت خواستار جهاد مسلمین پاکستان علیه دولت این کشور شده است. هم چنين ملا منصور دادالله يكي از سران گروه طالبان در مصاحبه بايكي از خبرنگاران پاكستاني كه چهار روز پيش صورت گرفته (يعني زماني كه دولت پاكستان درگير مسجد لال بود،) قدرت خود را به رخ دولت مشرف مي كشد و مي گويد كه انجام عمليات نظامي در داخل پاكستان براي انها بسيار آسان است و مي توانند به راحتي عملياتهاي متعددي را بر ضد دولت مشرف در داخل پاكستان انجام بدهند زيرا به قول او طالبان دوستان بسیاری در داخل پاكستان دارد و برای آنها رفتن به داخل پاکستان و مناطق قبایلی در مرز افغانستان و پاکستان بسیار راحت است .

به هرحال آقاي مشرف هرچند كه خود را پيروز ميدان در لال مسجد مي داند و افراطيت را از همسايگي خانه خود تا چندكوچه آن طرفتر دور كرده است امااز كجا معلوم كه انتقام ازمسجد لال اريكه قدرت او را به لرزه 7 ريشتري در نيارود؟

 

 

 

 

 


July 15th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسایل بین المللی